Foto Wilk: 2007

Sobota - szósty dzień tygodnia. W tradycji chrześcijańskiej, judaizmie, a także w niektórych krajach, szczególnie anglosaskich, sobota jest siódmym dniem tygodnia. Nie znajduje to odzwierciedlenia w życiu codziennym, gdzie sobota najczęściej jest traktowana jako szósty dzień tygodnia, natomiast niedziela jako siódmy.

Polska nazwa oraz kilku innych języków europejskich wywodzi się od szabatu - świątecznego dnia odpoczynku obchodzonego przez wyznawców judaizmu i niektórych Kościołów chrześcijańskich, który trwa od zachodu słońca w piątek do zachodu słońca w sobotę.

Łacińska nazwa dies Saturni (dzień Saturna) wpłynęła na nazewnictwo pozostałych języków europejskich, np saturday.

źródło: Wikipedia

Na tym blogu również umieszczam swoje notatki z wykładów:) Może komuś oprócz mi się przydadzą:)

------------------------------------------------------------------------------
Liść Akant motyw zdobniczy w formie stylizowanego liścia rośliny śródziemnomorskiej - akantu. Motyw znany i stosowany od starożytności w elementach architektury - przykładem jest głowica kolumny w porządku korynckim czy kompozytowym, a także w malarstwie wazowym i reliefie. W okresie średniowiecza( wcale nie ciemne wieki ) często wykorzystywany był m.in. w dekoracji włoskich rękopisów iluminowanych (XIII i XIV wiek). Jeden z najważniejszych elementów ornamentalnych w renesansie, w którym obok liścia pojawia się również forma kwiatu akantu.

Akant

Antemion ornament zbudowany z ustawionych w szeregu motywów palmety i innej stylizowanej rośliny ułożonych na przemian. Występuje w architekturze greckiej i na ceramice.

Astragal rodzaj ciągłego ornamentu zbudowanego z układu podwójnych perełek przedzielonych pałeczkami. Występował w antku jako element zdobiący bazę, głowicę, belkowania.

Astragal

Arabeska Ornament wywodzący się ze starożytnej sztuki hellenistyczno-rzymskiej. Jest to ornament roślinny, w formie stylizowanej wici roślinnej, której często towarzyszą dodatkowe elementy (np. elementy uzbrojenia, owoce, postacie ludzkie).

Arabeska

Kimation Jest to ciągły, rzeźbiony ornament wywodzący się z ozdób umieszczanych na budowlach, jednak zaadaptowany także dla zdobienia reliefów, malowideł i przedmiotów użytkowych. Kimation w porządku doryckim miał kształt stylizowanych liści. Umieszczano go na głowicach kolumn stojących w antach. Kimation w porządku jońskim, nazywany także jajownikiem lub określany jako "wole oczy", składał się z wystylizowanych liści o jajowatym kształcie i wypukłym profilu. Znany jest także tzw. kimation lesbijski (od wyspy Lesbos) nazywany również "kwiatowym". Miał on kształt liści stylizowanych na kształt serc o profilu zwiększającym się ku górze. Dwa ostatnie typy stosowane były do ozdabiania części belkowania w porządku jońskim i korynckim.

Meander element dekoracyjny stosowany w architekturze, rzeźbie, malarstwie. Znany w starożytnej Grecji i Rzymie. Jest to ornament ciągły utworzony z jednej linii załamującej się wielokrotnie pod kątem prostym. Nazwa pochodzi od rzeki Meanders płynącej w Azji Mniejszej.

Meander

Bukranion motyw dekoracyjny w postaci głowy wołu, często zwieńczonej girlandami i wstęgami. Pierwotnie występował w architekturze starożytnego Rzymu, jako element ciągłych fryzów lub pojedynczo. Motyw spotykany także w ornamentach z okresu renesansu i klasycyzmu.

Girlanda dekoracyjny ornament w formie wieńca, wiązanki kwiatów, liści.

Groteska Ornament roślinny powstały w starożytności. Groteska składa się z wici roślinnej, w którą nierozerwalnie są wplecione inne elementy, takie jak postacie ludzkie, zwierzęta, części uzbrojenia, obrazy, owoce i inne.

Groteska

Rózgi liktorskie - W starożytnym Rzymie noszony przez liktorów symbol władzy. W architekturze i sztuce występuje jako ornament.

Sztuka Chrześcijańska

Krótko o Chrześcijaństwie.

Zgodnie z historycznymi przesłankami Chrześcijaństwo pojawiło się w I wieku n.e. Chrześcijanie do roku 313 działali i żyli w podziemiu . I właśnie w tym roku nastąpił przełom. Cesarz zachodniej części Imperium Rzymskiego Konstantym Wielki i Cesarz wschodniej części Imperium Licyniusz wspólnie ogłosili tzw. Edykt Mediolański. Od tej pory chrześcijanie bez przeszkód mogli wyznawać swoją religię.

Zagadnienia związane ze sztuką Chrześcijańską

Dobry pasterz-Symbol Jezusa Chrystusa, który dekorowano nagrobki i katakumby. Przedstawia on pasterza niosącego na swoich barkach owieczkę.

Oranta-Są to ikony wywodzące się ze sztuki wczesnochrześcijańskiej. Przedstawiają one świętych z rękami wzniesionymi do góry> Inaczej przedstawiają modlitwę.

Typ apolliński-Przedstawienie Chrystusa jako młodego chłopaka bez brody.

Symbolika

Paw-symbol nieśmiertelności
Ryba-Chrystus
Okręt-Wędrówka ziemska do nieba
Krzyż-Męka i narzędzie zbawienia ludzi
Kolorystyka-Biel( czystość, niewinność ), Czerwień( męka, władza ) Niebieski( Niebo, Boskość)

Monogram Chrystusa

--------------------------------------------------------------------------------

Teraz Notki z DKP czyli Dziedzictwa Kulturowego Polski

Insygnia Królewskie:

Regalia Funeralne (Insygnia Jadwigi)

Korona hełmowa Króla Kazimierza

Szczerbiec Polski Miecz Koronacyjny

Insygnia Augusta III Sasa (ostatnie insygnia jakimi koronował się król)

Krótki słownik:

Regalia łac. regalis = królewski.
Prawa i przywileje przysługujące wyłącznie monarsze (np. prawo bicia monety, wydobywania kruszców)

Oznaki i symbole władzy monarszej, królewskie jak korona, berło, jabłko, miecz.

Korona symbol wierności podanym i krajowi.

Miecz symbol ochrony. Poddani bronią króla z mieczem w dłoni i odwrotnie.

Berło symbol sprawiedliwości (przestrzeganie prawa)

Jabłko Królewskie symbol jedności, pokój zgoda (wewnętrzna harmonia).

Od 1312 roku wszystkie koronacje odbywały się na Wawelu. Na koronacje potrzebna była zgoda papieska. Władca ubierał strój podobny do stroju ubieranego na pontyfikację papieży.

1000 r – zjazd w Gnieźnie (Bolesław Chrobry dostaje od Ottona diadem cesarski i włócznie św. Maurycego z gwoździem z krzyża Chrystusowego.

Szaty Pontyfikalne szaty które biskup zakładał do odprawiania nabożeństwa.

Korona Privilegiata korona uprzywilejowana

1320 r Koronacja Władysława Łokietka w Krakowie. Koronował się na króla bez starych koron, sprawił sobie nowe, które później służyły innym królom, następnie król węgierski wywiózł je na Węgry.

1412 r Korony wróciły do Polski. Prawie każdy król się nimi koronował, oprócz Jagiellonki. Nie wydano koron: Stefanowi Batoremu, Augustowi II Sasowi (sam sobie ukradłJ), Augustowi III Sasowi.

Korony Funeralne korony które wkładane były królom do grobów.

Korony Hełmowe zakładane na Chełm, gdy król wyruszał na polowanie lub do walki.

Włócznia symbol ochrony państwa.

Berło Królowej Jadwigi podarowane zostało Uniwersytetowi Jagiellońskiemu w Krakowie i do dzisiaj służy jako berło rektorskie.

Szczerbiec miecz koronacyjny królów Polski, jeden z najcenniejszych zabytków i unikatowe świadectwo polskiej historii. Jedyne zachowane insygnium koronacyjne dynastii Piastowskiej.

--------------------------------------------------------------------------------

HISTORYZM W ARCHITEKTURZE WIEK XIX

Kierunki w architekturze XIX wieku nazywa się NEOSTYLAMI

- Neogotyk - Neorenesans - Neobarok - Neoklasycyzm - Neoromanizm

Wyróżniamy również Elektyzm( w architekturze XIX w. łączenie w jednej budowli w sposób swobodny elementów wybranych ze stylów historycznych. Początkowo było to niemal bezkarne łączenie różnych stylów, wchodzących w skład tzw. stylów historyzujących, czyli tych które były popularne jako style NEO-)

Architektura mówiąca (określone funkcje budowli wspomagane określonym stylem. Np. Kościoły w stylu neogotyckim w których sam gotyk występuje jako symbol religijności. Więzienia w stylu doryckim (styl ten ma wyraz smutny i przygnębiający). Gmachy teatralne, kamienice bogaczy - wszystko to wyrażone mocno zdobionym stylem barokowym.)

HISTORYZM

I faza historyzmu ( przypada na wiek XVIII, w drugiej połowie tego wieku pojawiły się formy Neoklasycyzmu i Neogotyku. Faza ta nazywa się historyzmem romantycznym.)
II faza historyzmu ( ok. 1830-1880. Jest to historyzm doktrynalny. Pojęcie to można wytłumaczyć w ten sposób iż architektura wchodzi w zakres politechnik. Pojawia się przedmiot "Architektura". W okresie tym pojawia się myśl konserwatorska - kładzie ona nacisk na odnawianie zabytków.)
III faza historyzmu ( Po roku 1880 następuje okres schyłkowy i trwa do wybuchu I Wojny Światowej. W fazie tej kładzie się nacisk na malowniczość budowli, wchodzi Elektyzm. Powoli wkracza Secesja.

Wybrane przykłady architektury:

Pałacyk dla Krasińskich (forma zamku z basztą) w Opinogórze. Elementy stylu gotyckiego (łuk, maswerk, kremelaż, szczyt schodkowy)

Ośrodek w Puławach, którego właścicielami byli Czartoryscy. Zbierali i przechowywali w nim pamiątki narodowe i dzieła sztuki. Jest to domek gotycki wybudowany przez Szymona Bogumiła Zuga. Przechowywano w nim dwa miecze grunwaldzkie.

Brama cmentarza Łyczakowskiego we Lwowie ( Neogotyk )

Muzeum Czartoryskich w Krakowie, neogotyckie elementy (szczyt schodkowo-sterczynowy, drzwi barokowe)

Collegium Maius przebudowane z fundacji królowej Jadwigi. Dobudowano elementy zgodnie z duchem gotyckim np. wykusz.

Collegium Novum. Feliks Księżarski. Gmach w zupełności w stylu Neogotyckim (Sterczyny, fryz z arkadek ostrołukowych, dekoracje maswerkowe w balustradzie, tarcze, łuk schodkowy, ostrołuki)